• Neleri Bilmem Gerekir?
  • Diyabet Hakkında Daha Fazla Bilgi
  • HIV, Diyabete Neden Olabilir mi?
  • Hangi Soruları Sormalıyım?

Neleri Bilmem Gerekir?

HIV İlaçları

Size en uygun tedaviyi alıp almadığınızı bilmeniz önemlidir. Hekiminize sizin için hangi seçeneklerin mevcut olduğunu sorun.

HIV Virüsünün Kendisi

Virüsün kendisi zaman içinde tip 2 diyabet riskinizi artırabilir. Hekiminizle kan şekeri düzeylerinizin düzenli takibi ve sonuçları hakkında danışın. Diyabetinizi izlemek için indirebileceğiniz telefon uygulamalar mevcuttur.

Hepatit C Enfeksiyonu

HIV enfeksiyonlu bazı kişilerde hepatit C enfeksiyonu riski de daha yüksek olabilir. Hem HIV hem de hepatit C ile yaşıyorsanız hepatit C'nin aynı zamanda insülin "direnci" (vücudunuzun kan şekeri düzeylerini kontrol altında tutmak için insüline düzgün şekilde yanıt vermemesi durumu) ile ilişkili olduğunun bilincinde olmak önemlidir.

Diyabet Hakkında Daha Fazla Bilgi

İki Tip Diyabet Vardır

  • Tip 1 diyabet, diyabetle yaşayan kişilerin %10'unu oluşturur. İnsanlarda tip 1 diyabet gelişme nedeni hala tam bilinmemektedir
  • Vakaların %90'ını oluşturan tip 2 diyabet, beslenme ve egzersiz gibi yaşam tarzı ile ilişkili faktörler ile ilişkili olabildiği bilinmektedir

Tip 2 diyabette vücut, insülin hormonunu yeterli miktarda üretmez veya bu hormona düzgün şekilde yanıt vermez. İnsülin, kanınızdaki şekeri enerji için vücudunuzdaki tüm hücrelere iletir. Kanda şeker birikmesi sağlık açısından ciddi komplikasyonlara yol açabildiğinden iyi yönetilmelidir.

Sağlıklı Bir Yaşam Tarzı

Tip 2 diyabet vakalarının yarısından fazlasının sağlıklı bir yaşam tarzı izlenerek geciktirilebileceği veya önlenebileceği tahmin edilmektedir.

Fazla Kilolar

Fazla kilolu veya gövdesi geniş olan (bel ölçüsü geniş) kişilerin tip 2 diyabet riski daha yüksektir. Bu risk, sağlıklı beslenme ve fiziksel aktivite ile düşürülebilir.

HIV, Diyabete Neden Olabilir mi?

Tip 2 diyabet genellikle şu iki durumun birleşiminden kaynaklanır:

  • Değiştiremeyeceğiniz faktörler - Aile geçmişi veya etnik köken gibi değiştiremeyeceğiniz nedenler
  • Değiştirebileceğiniz faktörler - Sağlıksız beslenme ve az egzersiz yapma gibi yaşam tarzı tercihleri

Bilim insanları hala nedenlerinden tam olarak emin olamasa da HIV enfeksiyonlu kişilerin HIV enfeksiyonu olmayan kişilere kıyasla tip 2 diyabet geliştirme olasılığı dört kata kadar daha yüksektir. Bununla birlikte, tip 2 diyabet geliştirme olasılığınızı azaltmak veya başlangıcını geciktirmek için atabileceğiniz bazı adımlar mevcuttur.

Risk Altında Mıyım?

Hekiminiz diyabet geliştirme riskinizi değerlendirmek için şunları yapabilir:

  • Beslenme ve egzersiz başta olmak üzere yaşam tarzı tercihlerinizi gözden geçirebilir
  • Vücut Kitle İndeksinizi (VKİ - bu, kilonuza ve boyunuza göre risk düzeyinizin hesaplanmasıdır) belirleyebilir
  • Ailenizin diyabet geçmişiyle ilgili bilgi almak isteyebilir
  • Yaşınızı ve etnik kökeninizi dikkate alabilir
  • Kan basıncınızı değerlendirebilir
  • Rutin kan testleri sırasında kan şekeri düzeylerinizi değerlendirebilir
  • HIV ilaçlarınız da dahil olmak üzere, kullandığınız ilaçları gözden geçirebilir

Peki ya Zaten Tip 2 Diyabetim Varsa?

Hem diyabet hem de HIV iyi yönetilebilir niteliktedir ve bu nedenle şunları yapmaya teşvik edilirsiniz:

  • Sağlıklı ve dengeli beslenin
  • Fiziksel açıdan aktif olun
  • Kan şekeri düzeylerinizi düzenli olarak izleyin

Diyabetiniz olması durumunda hekiminiz bazı değerleri ve tedavileri takip edecektir:

  • Farklı HIV ilaçlarının bir arada nasıl etki gösterdiği
  • HIV enfeksiyonu olmayan bir kişiye kıyasla daha fazla düzenli kontrole ihtiyacınız olup olmadığı

Sağlığınızı korumak için başka neler yapabileceğiniz konusunda herhangi bir endişeniz veya sorunuz varsa hekiminize danışabilirsiniz.

Hangi Soruları Sormalıyım?

  • Diyabet riskim ne düzeyde? Bunu öğrenmek için aile geçmişinizden haberdar olmanız gerekir
  • Kan şekeri düzeylerim ne durumda?
  • Kan şekeri düzeylerime ne sıklıkta bakıyorsunuz?
  • Yaşam tarzı veya tedavi tercihlerimde ne gibi değişiklikler yapmalıyım?
  • Diyabetin belirti veya semptomları nelerdir?

Testler

Kan şekeri düzeylerinize 6-12 ayda bir bakılmalıdır. Kan şekeriniz sürekli olarak fazla yüksekse bunun sonucunda tip 2 diyabet tanısı konulabilir.

 

Referanslar:

  1. Asif M. Thepreventionandcontrolthe type-2 diabetesbychanginglifestyleanddietarypattern. J EducHealthPromot 2014; 3(1):1. doi: 10.4103/2277-9531.127541.
  2. Brown T, Cole S, Li X, et al. Antiretroviraltherapyandtheprevalenceandincidence of diabetesmellitus in themulticenter AIDS cohortstudy. ArchInternMed 2005; 165:1179–1184.
  3. Diabetes UK. Diabetes risk factors, PreventingType 2 diabetes. Available at: https://www.diabetes.org.uk/Preventing-Type-2-diabetes/Diabetes-risk-factors/ [Accessed: 17 July 2017]
  4. Diabetes UK. Livingwithdiabetes, Guide toDiabetes. Available at: https://www.diabetes.org.uk/Guide-to-diabetes [Accessed: 25 August 2017]
  5. Diabetes UK. Diabetes: The Basics. Available at: https://www.diabetes.org.uk/Preventing-Type-2-diabetes/Diabetes-risk-factors/ [Accessed: 14 July 2017]
  6. Kalra S, Kalra B, Agrawal N, et al. Understandingdiabetes in patientswith HIV/AIDS. Diabetology&MetabolicSyndrome 2011, 3:2.

10 İpucu

Hekiminizle diyabetin riskleri üzerine görüşün

Kan şekeri test sonuçlarınızı takip edin

Sağlıklı ve dengeli beslenin

Tuz ve yağ alımını azaltın, sindirim sırasında yavaş şeker salımı gerçekleştiren gıdaları tercih edin, yiyeceklerinizi hazırlarken şeker eklemekten kaçının ve daha fazla sebze ve tam tahıl tüketin

Sağlıklı bir kiloda kalın

Fiziksel aktivite düzeylerinizi artırın

Sigara kullanmayın

Veya sigarayı azaltmanıza yardımcı olacak yöntemlere başvurun

Alkol alımınızı sınırlandırın

Ailenizin tıbbi geçmişini bilin

Sağlık ekibinizle görüşün

HIV tedaviniz de dahil olmak üzere tüm tedavi seçeneklerinizi konuşun

Sağlığınızı izlemenize yardımcı olacak mobil uygulamaları indirin

Kan şekerinizi kontrol altında tutun