Neleri Bilmem Gerekir?

Sigara Kullanımı ve Alkol

Sigara kullanımı (akciğer kanserinin bilinen bir nedeni) ve fazla alkol tüketimi (karaciğer kanseri riskini artırabilir) gibi bazı tipik kanser risk faktörleri, HIV ile yaşayan kişilerde yüksektir. Sigara kullanımı ve fazla alkol tüketimi tüm kanser vakalarının yaklaşık %40'ına neden olmaktadır ve HIV enfeksiyonlu kişilere, HIV-negatif kişilere kıyasla akciğer kanseri tanısı koyulma olasılığı üç kat daha fazladır.

HIV Virüsünün Kendisi

HIV, bağışıklık sistemini zayıflatabildiği için vücudun kansere yol açabilecek enfeksiyonlarla mücadele etme yetisini azaltabilir. HIV ile yaşayan birçok kişi, belirli kanserlere neden olan başka virüslerle de enfekte olabilir.

Kansere neden olabilen virüsler

• İnsan herpes virüsü 8 (HHV-8) Kaposi sarkomuna neden olur
• Epstein Barr virüsü (EBV) (glandüler ateş ile ilişkili bir virüs) bazı non-Hodgkin ve Hodgkin lenfoma alt türlerine neden olur
• İnsan papillom virüsü (HPV) rahim ağzı kanserine, bazı anal kanser türlerine ve baş-boyun kanserlerine neden olur
• Hepatit B virüsü (HBV) ve hepatit C virüsü (HCV) karaciğer kanserine neden olabilir

Bu virüsler ile enfekte olma ihtimali, HIV enfeksiyonlu kişilerde HIV enfeksiyonsuz kişilere kıyasla daha yaygındır.

İyi haber, HIV enfeksiyonunun iyi yönetilmesinin, bu hastalıklarınneden olduğu kanserlere ve Kaposi sarkom ile non-Hodgkin lenfoma başta olmak üzere düşük CD4 sayımına sahip kişilerde daha olası olan kanserler açısından riski azaltabilmesidir.

Kanser Hakkında Daha Fazla Bilgi

• 100'den fazla kanser türü mevcuttur. Kanser, hücrelerin anormal bir şekilde değişmesiyle başlar.
• HIV enfeksiyonlu olsanız da olmasanız da kanser dünya genelinde yaygındır.
• Kanser belirtilerinin mümkün olduğunca erken tespiti tedavinizden en iyi faydayı görmenize yardımcı olabilir.

HIV, Kansere Neden Olabilir mi?

HIV ile kanser arasındaki ilişki karmaşık bir ilişkidir. Bazı kanser türleri, HIV ile yaşayan kişilerde HIV enfeksiyonu olmayan kişilere kıyasla daha yaygın bir şekilde görülür. Bunların arasında şunlar vardır:

• Kaposi sarkomu
• Bağışıklık sistemi zayıflamış kişileri etkileyebilen kan kanserleri olan non-Hodgkin lenfoma ve Hodgkin lenfoma
• Rahim ağzı kanseri (vajinadan rahim girişi)

Virüslerin neden olduğu diğer kanserler de HIV ile yaşayanlarda daha yüksek risk oluşturabilir. Örneğin:

• Karaciğer kanserleri (hepatit B veya C virüsü ile bağlantılı)
• Hodgkin lenfoma (geçmişte glandüler ateş geçirdiyseniz risk düzeyiniz biraz daha yüksek olabilir)
• İnsan papillom virüsü (HPV) ile ilişkili olan, anal kanser gibi nemli membranları etkileyen kanserler

Diğer kanser türleri için daha yüksek risk söz konusu değildir. Bunların arasında şunlar bulunur:

• Meme kanseri
• Prostat kanseri
• Kolorektal kanser (bağırsak ve kolon)

İyi haber, HIV enfeksiyonunun iyi yönetilmesinin bazı kanserlerin riskini azaltabilmesidir.

Risk Altında Mıyım?

Hekiminiz bazı kanserler açısından riskinizi değerlendirebilir.

• Hangi konularda değişiklik yapılabileceğini tespit etmek için beslenme, sigara kullanımı ve egzersiz başta olmak üzere yaşam tarzı tercihlerinizi gözden geçirebilir
• Cinsiyetinize ve yaşınıza uygun şekilde, rahim ağzı, karaciğer, prostat, meme kanseri ve kolorektal kanser taraması yapabilir
• Geçmişte kanser geçirip geçirmediğinizi sorabilir
• Halen veya geçmişte kanser tanısı koyulan bir aile üyeniz olup olmadığını sorabilir.

Peki ya Ben Zaten Kanserle Yaşıyorsam?

Kanserli olmanız durumunda hekiminiz dikkate alınacak ek faktörleri ve HIV enfeksiyonsuz birine kıyasla daha fazla düzenli kontrole ihtiyacınız olup olmadığınızı sizinle görüşecektir.

Ayrıca şunların sağlanması için yaşam tarzı tercihlerinizle ilgili sorular sorabilir:

• Sağlıklı ve dengeli beslenmeniz
• Sigara kullanıyorsanız bırakmayı veya azaltmayı denemeniz
• Daha az alkol tüketmeniz
• Her gün egzersiz yapmanız

Sağlığınızı korumak için başka neler yapabileceğiniz konusunda herhangi bir endişeniz veya sorunuz varsa hekiminize danışabilirsiniz.

Hangi Soruları Sormalıyım?

• HIV ile yaşamak veya yaşam tarzımla ilişkili faktörler kanserler açısından daha yüksek riske sahip olmama neden olacak mı? Olacaksa hangi kanserler?
• Yaşam tarzı veya tedavi tercihlerimde ne gibi değişiklikler yapmalıyım?
• Hangi kanserler için taramadan geçebilirim ve ne sıklıkta geçmeliyim?
• Kendimde hangi kanser belirtilerine dikkat etmeliyim?